Dotyczy wersji: 2024 R1 i powyżej; autor: Łukasz Maciaszkiewicz
Wprowadzenie
Dashboardy to wirtualne pulpity ułatwiające użytkownikom nawigowanie w obrębie aplikacji. Dzięki możliwości osadzania w nich różnorodnych elementów zapewniają one nie tylko dostęp do określonych zasobów aplikacji, ale także danych, które mogą być istotne dla użytkowników końcowych.
Niniejszy artykuł omawia możliwości prezentowania takich danych w postaci raportów oraz opisuje, w jaki sposób są one tworzone, konfigurowane i zasilane danymi w obrębie dashbordów.
Przypadek biznesowy
Kierownik Działu Zgłoszeń Reklamacyjnych w firmie produkcyjnej nadzoruje pracę kilku pracowników w tym Dziale. Zarówno on sam, jak i jego podwładni, korzystają na co dzień z aplikacji WEBCON BPS do obsługi zgłoszeń, a wszelkie informacje na temat bieżącej działalności są rejestrowane w systemie BPS. Mając na uwadze rosnącą liczbę zgłoszeń i reorganizację pracy w Dziale, we wspomnianej aplikacji dla kierownika Działu zostanie utworzony specjalny dashboard. Dzięki osadzonym w nim raportom pozwoli mu on łatwiej nadzorować pracę swoich poddanych, zarządzać ich czasem i podejmować działania.
„Grunt pod interesy”: przygotowanie nowego dashboardu
Na początek dla kierownika utworzony zostanie zupełnie odrębny dashboard, ponieważ część informacji, do jakich ma on dostęp nie powinna być ujawniana jego podwładnym. Zadaniem tym zajmie się pracownik Działu IT, który posiada do tego niezbędne uprawnienia Administratora aplikacji (czynność tę może wykonywać także Administrator systemu) i w którego rolę wcielimy się w poniższym artykule.
Warto dodać, że zważywszy na ograniczone możliwości konfiguracji dashboardu w Designer Studio (tworzenie, nazywanie, opisywanie i przekierowywanie do strony Portalu), zostanie on utworzony i skonfigurowany w Portalu, czyli docelowym miejscu, w którym będzie wykorzystywany przez kierownika Działu.
- Tworzenie dashboardu
Przejdź do strony wybranej aplikacji i w prawym górnym rogu kliknij przycisk Edytuj, a następnie z menu rozwijanego wybierz opcję Włącz tryb edycji.
Następnie ponownie kliknij przycisk Edytuj i z menu rozwijanego wybierz kolejno Dodaj nowy i Dashboard.
W tej chwili w oknie Portalu pojawi się nowo dodany – „pusty” – dashboard. Ponieważ ma on służyć wyłącznie kierownikowi Działu, warto zadbać o ograniczenie do niego dostępu…
- Zakładka Uprawnienia
Aby zmienić ustawienia dotyczące możliwości wyświetlania dashboardu, należy przejść do zakładki Uprawnienia widocznej w jego górnym menu. Domyślnie zdefiniowane tutaj ustawienia są dziedziczone z aplikacji, ale w opisywanym przypadku będą wymagały modyfikacji, aby uniemożliwić wyświetlanie dashboardu przez innych pracowników Działu. W tym celu w polu Widoczność rozwiń listę rozwijaną i wybierz wartość Niestandardowa. Następnie kliknij przycisk Dodaj i wstaw dane osoby będącej kierownikiem działu (w opisywanym przypadku będzie to Tom Green).
Warto co jakiś czas zadbać o zapisywanie konfiguracji dashboardu, aby uniknąć ewentualnej utraty danych w wyniku, np. zerwanego połączenia z internetem. W tym celu kliknij przycisk Zapisz widoczny w prawym górnym rogu.
- Dodawanie sekcji dashboardu
Mając dodany dashboard oraz skonfigurowane uprawnienia do niego, należy zadbać o możliwość umieszczenia w nim raportów, których potrzebować będzie kierownik Działu. Konieczne jest zatem utworzenie sekcji, czyli obszaru o odpowiednim układzie wydzielonego z okna dashboardu, w którym można osadzać różnorodne elementy.
W tym celu kliknij przycisk plusa widoczny po prawej stronie dashboardu. Z otwartego menu Układ sekcji wybierz opcję Kolumna jedna trzecia z prawej.
Wybrany układ tworzy sekcję podzieloną na dwa segmenty (większy i mniejszy). Dzięki temu możliwe będzie osadzenie w nim raportu oraz – w dalszym kroku – kafelka Report Tile i czytelne zorganizowanie przestrzeni.
Raporty na dashboardach
Raporty osadzane w obrębie dashboardów są niezależne od raportów tworzonych dla aplikacji. Oznacza to, że nie tylko są one tworzone i konfigurowane z poziomu dashboardu, ale także zasilane danymi ze źródeł danych zdefiniowanych dla takiego dashboardu. Wspomniane źródła, choć przypisane do dashboardu, są tworzone właśnie podczas dodawania raportu, a następnie mogą być wykorzystywane wielokrotnie do zasilania innych raportów o zgodnym typie. Co więcej konfiguracja takiego źródła danych ma wówczas zastosowanie do wszystkich zasilanych z niego raportów.
- Tworzenie raportu tabelarycznego
W opisywanym przypadku dodany zostanie prosty raport w postaci tabeli, który zawierać będzie informacje o zadaniach, nad którymi aktualnie pracują podwładni kierownika Działu. Aby go dodać, kliknij przycisk plusa widoczny w większym segmencie dodanej sekcji i z menu Dodawania nowego elementu wybierz Raport tabelaryczny.
Po wybraniu tej opcji w nowo otwartym oknie konieczne jest określenie źródła danych (powiązanie z istniejącym lub utworzenie nowego), które będzie zasilać tworzony raport danymi na temat pracowników działu – bez niego raport nie zostanie utworzony.
- Tworzenie i konfiguracja źródła danych dashboardu
Ponieważ w omawianym przypadku utworzono zupełnie nowy dashboard nie zostały dla niego zdefiniowane jeszcze żadne źródła danych. W związku z tym kliknij listę rozwijaną widoczną w oknie Wybierz źródło danych dla raportu lub report tile, wybierz pozycję <Dodaj nowe>, a następnie kliknij przycisk Kontynuuj.
W otwartym oknie konfiguracji źródła danych warto zmienić nazwę źródła, w taki sposób, aby wskazywała na jego zawartość, np. „Zgłoszenia reklamacyjne” (jeżeli dla dashboardu w przyszłości zdefiniowanych zostanie więcej źródeł, ułatwi to odnajdywanie właściwego źródła do podpięcia pod dany raport). Będąc w zakładce Definicja, skonfiguruj także Filtr przypisania, wybierając opcję Aktywne zadania z menu rozwijanego, oraz Filtr predefiniowany, ustawiając opcję Utworzone w tym miesiącu. Dzięki temu kierownik działu uzyska wiedzę na temat zadań realizowanych w bieżącym miesiącu przez jego podwładnych.
Następnie przejdź do zakładki Kolumny, aby zdefiniować, jakie kolumny mają być uwzględniane w źródle. Domyślnie widoczne są już zdefiniowane niektóre kolumny systemowe, ale uwzględnianie ich wszystkich nie wydaje się istotne z punktu widzenia kierownika Działu, dlatego pozostaw wyłącznie kolumnę [Systemowe] Sygnatura i [Systemowe] Krok, a następnie dodaj atrybuty procesowe – w opisywanym przykładzie będą to „Osoba rozpatrująca wniosek”, „Reklamowany towar”, „Klient” oraz „Wartość towaru”.
Warto też wspomnieć, że w tym miejscu możliwe jest także ustawienie sortowania kolumn na źródle danych. Umożliwia to przycisk 
widoczny w prawym górnym rogu tabeli Kolumny źródła danych. Sortowanie takie można potem zmienić w oknie konfiguracji kolumn raportu.
Aby zakończyć tworzenie i konfigurowanie źródła danych naciśnij przycisk Zapisz widoczny w dolnym rogu okna. Po jego naciśnięciu automatycznie otwierane jest okno konfiguracji raportu.
UWAGA: utworzonymi źródłami danych można zarządzać z poziomu dashboardu. Pozwala na to zakładka Źródła danych widoczna w menu dashboardu. W zakładce prezentowane są wszystkie dostępne źródła danych (ikona wskazuje na typ danego źródła). Po wybraniu konkretnego źródła możliwe jest zmodyfikowanie jego konfiguracji w jednej z trzech zakładek dostępnych po prawej stronie (ich nazwa, wygląd i zawartość odpowiadają zakładkom dostępnym podczas tworzenia źródła).
- Konfiguracja raportu
Wygląd okna konfiguracji raportu, a więc dostępność poszczególnych zakładek, jak i ich zawartość, jest oczywiście uzależniony od wybranego typu raportu, a zatem i źródła danych.
Jak łatwo zauważyć, część konfiguracji została już przeniesiona ze źródła danych (m.in. Filtr przypisania i Filtr predefniowany). Dotyczy to także częściowo ustawień kolumn (sekcja Konfiguracja widoku), w przypadku których uwzględnione zostały określone w źródle kolumny systemowe. Ponieważ jednak kolumny procesowe są domyślnie ukrywane w widoku raportu, należy dodać je ręcznie. W tym celu po prostu kliknij na każdą z kolumn widoczną w sekcji Kolumny ukryte.
Dodatkowo dla jedynego atrybutu liczbowego, czyli „Wartość towaru”, ustaw sumowanie. W tym celu dla odpowiadającego mu wiersza w tabeli ustaw wartość Suma w kolumnie Agregacja.
Przy okazji warto wspomnieć o możliwości zdefiniowania niestandardowego położenia takiego raportu na dashboardzie. Umożliwia to zakładka Dostosuj układ. Za jej pomocą możesz zdefiniować nie tylko wysokość widżetu raportu (pole Wysokość), ale także niestandardowe marginesy. W tym ostatnim przypadku wystarczy zaznaczyć przycisk wyboru Marginesy niestandardowe, a następnie wpisać nową wartość w pikselach w odpowiednim polu. (W opisywanym przypadku krok ten zostanie jednak pominięty).
Na koniec zmień nazwę raportu na „Bieżące zgłoszenia” i naciśnij przycisk Zapisz w prawym dolny rogu okna konfiguracji, aby dodać raport do dashboardu.
- Tworzenie kafelka Report Tile
Raport tabelaryczny to znakomite źródło szczegółowych informacji. Ale dla kierownika Działu liczy się też ogólny kontekst finansowy. Warto zatem skorzystać z możliwości, jakie stwarza kafelek Report Tile, który w opisywanym przypadku posłuży do zaprezentowania łącznej wartości wszystkich zaakceptowanych zgłoszeń reklamacyjnych z okresu bieżącego roku.
Aby osadzić na dashboardzie wspomniany kafelek, kliknij drugi, mniejszy segment stworzonej wcześniej sekcji i z menu wybierz opcję Report Tile.
Podobnie jak Raport tabelaryczny kafelek Report Tile jest zasilany ze źródła danych. Tym razem jednak dashboard posiada już utworzone wcześniej źródło danych „Zgłoszenia reklamacyjne”, które warto w tym przypadku wykorzystać.
Ponieważ jest ono od razu sugerowane w oknie wyboru źródła danych, kliknij po prostu przycisk Kontynuuj.
Po jego naciśnięciu otwiera się okno konfiguracji kafelka Report Tile. Zważywszy, że kafelek ten z założenia służy do prezentacji danych liczbowych, warto zwrócić uwagę, że w sekcji Konfiguracja (zakładka Definicja) domyślnie od razu ustawiony jest atrybut „Wartość towaru”, który w przypadku omawianej aplikacji jest jedynym atrybutem liczbowym.
Ustawienia wspomnianej sekcji pozostaw niezmienione i przejdź do ustawień filtrów w sekcji poniżej. Jak łatwo zauważyć konfiguracja dla pól Filtr przypisania i Filtr predefiniowany odpowiada konfiguracji źródła danych. Ale w tym wypadku warto je zmienić, aby kierownik Działu po pierwsze widział wszystkie zgłoszenia, a po drugie obejmowały one okres bieżącego roku.
W tym celu w polu Filtr przypisania zaznacz przycisk wyboru Nadpisz domyślny i z menu rozwijanego wybierz opcję Wszystkie. Podobnie w polu Filtr predefiniowany – zaznacz przycisk Nadpisz domyślny i wybierz Utworzone w tym roku.
Wykorzystywana w tym przypadku opcja nadpisywania ustawień nie powoduje zmiany ustawień samego źródła danych.
Następnie warto zająć się wyglądem samego kafelka. Jego modyfikowanie umożliwia zakładka o wiele mówiącej nazwie Wygląd. Zawiera ona szereg opcji, które pozwolą dostosować kafelek do nasze… do gustu kierownika Działu.
W polu Schemat wyglądu kafelka z rozwijanej listy wybierz wartość Akcent z lewej. Następnie zaznacz przycisk wyboru Pogrubienie czcionki i w polu Treść stopki wpisz „Wartość zareklamowanych towarów” i ponownie zaznacz przycisk Pogrubienie czcionki. Wszystkie wprowadzane zmiany możesz obserwować na podglądzie kafelka widocznym z prawej strony.
Po wprowadzeniu ustawień kliknij przycisk Zapisz. Na dashboardzie pojawił się dodany przed chwilą kafelek Report Tile. Warto przy tym porównać jego wartość z łączną wartością prezentowaną na raporcie „Bieżące zgłoszenia”. Różnica oczywiście wynika z nadpisania filtra źródła danych w ustawieniach kafelkach.
- Kopiowanie raportu
Aplikacja wykorzystywana w Dziale Zgłoszeń Reklamacyjnych posiada także kilka raportów aplikacji, które zostały utworzone dużo wcześniej. Wśród nich dostępny jest raport graficzny w formie wykresu, który prezentuje łączną wartość zgłoszeń w danym miesiącu w ciągu roku. Uwzględnienie go na tworzonym dashboardzie z pewnością pozwoli kierownikowi Działu dostrzegać pewne trendy i reagować z wyprzedzeniem.
Do osadzenia wspomnianego raportu użyta zostanie funkcjonalność kopiowania istniejących raportów – Kopiuj istniejący. Pozwala ona skopiować całość konfiguracji wybranego raportu lub kafelka Report Tile osadzanego na dashboardzie oraz – co szczególnie istotne w opisywanym przypadku – raportu aplikacji. Należy też dodać, że w toku tej operacji kopiowane jest także źródło danych, które zasila dany element, przy czym nie dotyczy to kopiowania raportów i kafelków Report Tile w ramach tego samego dashboardu.
Aby skopiować istniejący raport, dodaj nową sekcję poniżej istniejącej, wybierając układ Jedna kolumna.
Kliknij przycisk plusa w segmencie sekcji i z menu wybierz opcję Kopiuj istniejący.
W nowo otwartym oknie należy wskazać na drzewie wyboru, który raport ma zostać skopiowany. W omawianym przypadku będzie to raport aplikacji o nazwie „Wartość reklamacji od początku roku”.
Po wybraniu raportu do skopiowania otwarte zostanie okno konfiguracji takiego raportu. Pozwala ono na dokonanie pewnych modyfikacji w kopiowanym elemencie bezpośrednio przed jego osadzeniem na dashboardzie (w opisywanym przypadku zachowana zostanie cała oryginalna konfiguracja bez wprowadzania jakichkolwiek zmian).
Naciśnij przycisk Zapisz w prawym dolnym rogu.
Jak widać, naciśnięcie wspomnianego przycisku spowodowało skopiowanie i osadzenie raportu na dashboardzie. (Dodatkowo do zakładki Źródła danych dashboardu dodane zostało skopiowane w toku tej operacji źródło danych zasilające raport).
Na koniec należy jeszcze zapisać sam dashboard. W tym celu kliknij przycisk Zapisz widoczny w prawym górnym rogu okna. Dodatkowo wyłącz tryb edycji (przycisk Edytuj → Wyłącz tryb edycji), aby zobaczyć, jak ostatecznie prezentuje się skonfigurowany dashboard.
Dysponując tak skonfigurowanym dashboardem przywoływany w artykule kierownik Działu ma dostęp do wszystkich niezbędnych danych. Aby ułatwić ich przeglądanie, raporty można wyświetlać w całym oknie przeglądarki internetowej, klikając ich nagłówek.
Podsumowanie
Za pomocą dashboardów projektanci aplikacji zyskują możliwość łatwego i szybkiego dostosowywania wyglądu danej aplikacji do potrzeb konkretnych użytkowników końcowych. Zaprezentowane możliwości w zakresie tworzenia, osadzania i kopiowania raportów na dashboardach z pewnością okażą się szczególnie przydatne dla osób, których praca wymaga szybkiego dostępu do konkretnych informacji.
